Dùng thuốc hạ sốt cho trẻ sơ sinh khi nào?
Giảm thân nhiệt và duy trì trạng thái thoải mái, mát mẻ là rất quan trọng đối với trẻ sơ sinh bị sốt. Do đó mà cách sử dụng thuốc hạ sốt là biện pháp hàng đầu và chính yếu trong việc hạ sốt của nhi khoa.
Theo nhiều chuyên gia và bác sĩ chuyên khoa khuyến cáo, tùy thuộc vào mức độ sốt của trẻ để xem xét việc dùng thuốc hạ sốt. Nếu trẻ sốt từ 38.5 – 39 độ C thì cần dùng 1 loại thuốc hạ sốt cho trẻ sơ sinh, và sốt từ 39 – 40 độ C thì nên dùng đơn thuần 1 loại thuốc hạ sốt hoặc xen kẽ 2 thuốc cùng lúc.
Các loại thuốc hạ sốt cho bé sơ sinh
Trong danh mục thuốc hạ sốt cho trẻ sơ sinh được sử dụng hiện nay có 2 loại chính bao gồm:
- Thuốc Paracetamol (biệt dược gọi là Acetaminophen) loại thuốc hạ sốt an toàn và hiệu quả dành cho trẻ em và được hầu hết các bác sĩ nhi khoa khuyên dùng. Khoảng cách giữa 2 liều dùng thuốc thông thường là 4 đến 6 giờ, tuy nhiên nếu trẻ bị suy chức năng thận, khoảng thời gian giữa các lần dùng thuốc tối thiểu là 8 giờ.
- Thuốc Ibuprofen: có tác dụng hạ sốt mạnh và kéo dài thời gian phát huy hơn so với Paracetamol. Tuy nhiên việc dùng Ibuprofen phải có chỉ định và sự theo dõi chặt chẽ của bác sĩ nhi vì thuốc loại này có rất nhiều tác dụng phụ không mong muốn. Liều dùng Ibuprofen là khoảng 7-10 mg/kg cho mỗi 6-8 giờ đường uống.
Thuốc hạ sốt cho trẻ có nhiều dạng khác nhau
Tác dụng phụ của thuốc hạ sốt cho trẻ sơ sinh
Các nhà nghiên cứu cũng như những nhà sản xuất thuốc hạ sốt, đưa ra một số tác dụng phụ khi dùng 2 loại thuốc hạ sốt cho trẻ sơ sinh. Trong đó Ibuprofen sẽ gây kích thích đường tiêu hóa nhiều hơn so với Acetaminophen, chính là do tác dụng gây viêm tại niêm mạc ruột. Acetaminophen chuyển hóa ở gan và được bài tiết qua nước tiểu nên khi dùng ở liều cao không kiểm soát có thể gây tích lũy trong tủy thận dẫn đến hoại tử ống thận cấp và suy thận cấp. Ngoài ra thuốc hạ sốt cho trẻ sơ sinh loại Ibuprofen còn ức chế quá trình sản xuất glutathione, chất chuyển hóa của Acetaminophen.
Chống chỉ định của thuốc hạ sốt cho trẻ sơ sinh
Hầu như chỉ có các chống chỉ định dùng thuốc Ibuprofen để hạ sốt trong các trường hợp sau:
- Không dùng cho trẻ có tiền sử bị loét dạ dày, xuất huyết tiêu hóa.
- Trẻ nghi ngờ hay xác định bị bệnh sốt xuất huyết.
- Trẻ có tiền sử dị ứng với Ibuprofen, với Aspirin và với các thuốc chống viêm không steroid khác (NSAIDs).
- Trẻ bị hen suyễn hay bị viêm phế quản co thắt, rối loạn đông máu, bệnh tim mạch, suy gan hoặc suy thận.
- Hạn chế sử dụng thuốc hạ sốt cho trẻ sơ sinh 2 tháng tuổi.
Cách sử dụng thuốc hạ sốt cho thuốc hạ sốt cho trẻ sơ sinh
- Uống thuốc hạ sốt cho bé khi sốt trên 38,5 độ C. Nên dùng dạng uống hay siro khi trẻ có thể uống được, nếu trẻ sốt kèm theo nôn nhiều không uống được hoặc sốt cao co giật hay khi trẻ ngủ bố mẹ không muốn đánh thức thì dùng dạng viên đặt hậu môn, nhưng càng sớm càng tốt.
- Liều dùng thuốc hạ sốt cho bé đảm bảo an toàn là 10-15mg/kg/lần đối với Paracetamol, liều tối đa không quá 60mg/kg/ngày.
- Thời gian cách giữa 2 lần dùng thuốc đối với trẻ sơ sinh là từ 6-8 giờ nếu trẻ vẫn còn sốt trên 38,5 độ. Trẻ lớn hơn thì thời gian dùng thuốc cách nhau từ 4-6 giờ, không được quá 8 lần mỗi 24 giờ.
Thuốc hạ sốt cho trẻ sơ sinh dạng gói bột thường được sử dụng
- Đối với trường hợp trẻ sốt kèm theo nôn trớ cha mẹ có thể chỉ cần sử dụng thuốc hạ sốt cho trẻ sơ sinh dạng siro hoặc thuốc viên đạn. Bé bị tiêu chảy thì sử dụng thuốc loại cao dán hoặc thuốc uống theo đơn chỉ định.
- Đối với trường hợp bé con của bạn bị phát ban thì không nên sử dụng miếng dán hạ sốt, có thể sử dụng thuốc hạ sốt cho trẻ sơ sinh dạng viên đạn hoặc thuốc bột pha nước ấm.
- Đối với trẻ sơ sinh, liều lượng dùng thuốc rất quan trọng. Thuốc hạ sốt cho trẻ sơ sinh không nên dùng quá 1.000mg/ngày (4 gói thuốc liều 250mg/gói). Cách 4 tiếng cho trẻ uống 1 lần hoặc uống 3 lần/ngày.
- Trong quá trình uống thuốc hạ sốt cho trẻ sơ sinh, cha mẹ cũng cần phải kết hợp các biện pháp khác. Bao gồm chườm mát cho trẻ bằng nước ấm, mặc quần áo thoáng mát, ăn thực phẩm mềm, chứa nhiều chất. Ngoài ra, việc lau ấm và mát người cho bé cũng chỉ nên lau 3 lần mỗi ngày để giảm sốt hiệu quả, nhưng hãy nhớ là lau nhiều quá dễ khiến trẻ bị cảm lạnh.
Thuốc hạ sốt dạng siro giúp trẻ sơ sinh dễ uống hơn
Lưu ý khi sử dụng thuốc hạ sốt cho trẻ sơ sinh
- Không tự ý dùng thuốc hạ sốt cho trẻ sơ sinh 2 tháng tuổi khi chưa có ý kiến của bác sĩ.
- Liều lượng thuốc hạ sốt cần dựa trên cân nặng thực tế của trẻ, chứ không phải chỉ dựa theo tuổi, việc sử dụng đúng liều đảm bảo tính an toàn và hiệu quả thuốc hạ sốt cho bé.
- Cần tuân thủ khoảng cách an toàn giữa 2 lần sử dụng thuốc hạ sốt cho trẻ sơ sinh để phòng ngừa hiện tượng quá liều thuốc, có thể dẫn đến ngộ độc cấp tính rất nguy hiểm đến chức năng gan thận của trẻ.
- Tuyệt đối không phối hợp sử dụng thuốc Paracetamol và thuốc Ibuprofen, vì làm tăng tác dụng độc tính của thuốc lên gan và thận của bé.
- Thuốc hạ sốt cho trẻ sơ sinh phải còn hạn sử dụng rõ ràng và bao bì nguyên vẹn, nhãn hiệu tin tưởng.
Việc sử dụng thuốc hạ sốt cho trẻ sơ sinh cần phải hết sức cẩn thận, vì nếu dùng thuốc hạ sốt sai cách có thể dẫn tới nhiều biến chứng không lường trước được. Những trẻ sơ sinh sốt không cao, mà nhà xa trạm y tế hay bệnh viện thì cha mẹ có thể cho trẻ uống thuốc hạ sốt, và cần phải lưu ý việc uống thuốc đúng theo liều lượng, mức độ để đạt hiệu quả tốt nhất. Ngoài ra các trường hợp trẻ sơ sinh sốt cao hoặc không đáp ứng với thuốc hạ sốt thông thường, thì cần nhập viện càng sớm càng tốt nhé ba mẹ.