Trong suốt thời gian thai kỳ, việc tăng cân và kiểm soát tăng cân luôn là một trong những nhiệm vụ quan trọng mà mẹ bầu cần quan tâm thực hiện để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ lẫn con. Vậy mức tăng cân như thế nào là hợp lý? Dưới đây là bảng tăng cân chuẩn của mẹ bầu và bảng chỉ số chiều cao, cân nặng của thai thi theo tuần tuổi tính từ tuần thứ 8 theo tiêu chuẩn mới nhất do WHO công bố.
Bảng tăng cân chuẩn của mẹ bầu
Các chuyên gia cho biết, trong thai kỳ, sự tăng cân của mẹ bao gồm những thành phần sau:
- Thai nhi: 3.200g – 3.600g
- Nhau thai: 500g – 900g
- Dịch ối: 900g
- Sự phì đại tuyến vú: 500g
- Tử cung: 900g
- Thể tích máu được gia tăng: 1.400g
- Mỡ cơ thể: 2.300g
- Mô và dịch cơ thể tăng: 1.800g – 3.200g
Thông thường, mức tăng cân bình thường của bà bầu được tính dựa vào chỉ số BMI – chỉ số khối cơ thể theo công thức: BMI = trọng lượng/(chiều cao)2
- Đối với các mẹ bầu có cân nặng, chiều cao trung bình (trước khi mang thai) – tức là chỉ số khối cơ thể (BMI) dao động trong khoảng 18,5 – 24,9 thì nên tăng khoảng 9 – 12kg trong cả thai kì và chia theo các giai đoạn như sau:
- Thai kì đầu: 1,5 – 2kg (trong 3 tháng)
- Thai kì giữa và cuối: 1 – 2kg/tháng.
- Đối với mẹ mang thai đôi, mức tăng cân có thể dao động từ 16 – 20kg.
- Nếu mẹ béo phì, tức là chỉ số BMI cao hơn 29: bạn chỉ nên tăng từ 6 đến 11 kg, thậm chí ít hơn.
- Đối với những mẹ bầu thừa cân (chỉ số BMI từ 26 đến 29): bạn nên tăng từ 7 đến 12kg. Bạn nên giữ mức độ tăng cân ít hơn so với chuẩn, khoảng 1kg/thai kì thứ nhất và những tuần sau đó chỉ nên tăng khoảng 200 – 300g/tuần để đảm bảo cho một thai kỳ khỏe mạnh.
- Đối với mẹ bầu bị gầy hoặc thiếu cân so với chuẩn (chỉ số BMI thấp hơn 18,5) thì bạn cần tăng từ 12 đến 18kg trong suốt thai kỳ. Tương đương với khoảng 2,5kg/thai kì đầu và khoảng 500 – 600g/mỗi tuần sau đó.
Theo những chỉ số này, mẹ bầu nên ăn uống điều độ, đủ chất, tránh tăng cân quá nhiều/quá ít đều có thể gây ảnh hưởng không tốt tới bản thân và em bé trong bụng, điển hình là bệnh tiểu đường, sinh non, khó sinh do thai to, thai chậm phát triển,…
Mức tăng cân chuẩn của bà bầu trong thai kỳ theo công bố của WHO
Bảng tăng cân chuẩn của mẹ bầu của WHO là cơ sở khá chính xác để mẹ bầu kiểm soát cân nặng của mình.
Trong thai kỳ, việc mẹ bầu tăng cân quá nhanh hay quá chậm, tăng cân nhiều hay ít đều ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và sự phát triển của thai nhi. Do đó, chị em cần biết mức cân nặng bà bầu theo tháng để dựa vào đó kiểm soát được trọng lượng sao cho phù hợp. Dưới đây là mức tăng cân chuẩn nhất của bà bầu theo tháng mà WHO công bố, mẹ bầu có thể tham khảo để điều chỉnh chế độ dinh dưỡng cho phù hợp.
Giai đoạn 3 tháng đầu thai kỳ bà bầu tăng khoảng 1kg – 2kg
- Trong ba tháng đầu của thai kỳ (tuần 1 – tuần 12), mẹ thường hay bị các cơn ốm nghén “hành hạ” nên ít tăng cân hay thậm chí không tăng cân.
- Tuy nhiên, mẹ cũng cần cố gắng tăng khoảng 1kg – 2 kg để đảm bảo thai nhi không bị thiếu chất cho sự phát triển của cơ thể nhé!
Giai đoạn 3 tháng giữa bà bầu cần tăng từ 4 – 5kg
- Trong 3 tháng giữa thai kỳ (tuần 12 – tuần 26), mẹ cần tăng khoảng 450g mỗi tuần và khoảng từ 4 – 5kg trong cả giai đoạn.
- Mẹ sẽ phải cần thêm 300 calo mỗi ngày so với nhu cầu năng lượng bình thường.
- Mẹ có thể bổ sung nguồn năng lượng này bằng cách uống một ly sinh tố cam – cà rốt hay một hũ sữa chua trái cây.
- Chỉ số cân nặng của thai nhi trong ba tháng giữa có xu hướng tăng từ từ theo từng tuần rõ rệt. Thông thường đến khoảng tuần 24, thai nhi sẽ nặng khoảng 573g và dài 33cm.
Giai đoạn 3 tháng cuối thai kỳ tăng khoảng 12 – 13kg
- Đây là giai đoạn rất quan trọng để chuẩn bị cho quá trình vượt cạn. Do đó, mẹ cần bổ sung vào thực đơn của mình các loại thực phẩm dinh dưỡng, giàu năng lượng như thịt, cá, và thực phẩm giàu carbohydrate như mì ống, gạo và ngũ cốc,…
- Trọng lượng của mẹ ở tuần 28 sẽ tăng khoảng 9kg và ở tuần 36 – 38 là 12 -13kg (so với cân nặng trước khi mang thai). Cân nặng lý tưởng khi mang bầu thường là ở mốc này vì nếu bạn giữ được mức dưới 13kg thì sau khi sinh bé, mẹ sẽ dễ trở về với trọng lượng ban đầu.
- Tuần 40 – 41, đa phần các thai phụ bị sụt cân một chút nhưng không đáng kể để chuẩn bị cho quá trình chuyển dạ sắp tới.
Tăng cân nhiều trong thai kỳ không tốt cho thai nhi
- Tăng cân khi mang thai là tốt nhưng nếu mẹ bầu tăng cân quá nhiều có thể gây ảnh hưởng đến bản thân sức khỏe mẹ bầu và của cả thai nhi.
- Một số nghiên cứu cho biết rằng, những em bé có trọng lượng nặng hơn khi sinh ra thì càng có khả năng phải đối mặt với các vấn đề liên quan đến chứng béo phì khi trưởng thành.
- Ngoài ra, trọng lượng khi sinh quá lớn cũng có thể làm tăng nguy cơ trẻ mắc các bệnh khác như bệnh suyễn, dị ứng và ung thư. Do đó, mẹ bầu cần có một chiến lược tăng cân phù hợp trong thai kỳ để giúp bé yêu của bạn khỏe mạnh.
Chuẩn cân nặng của thai nhi theo tuần
Hình minh họa của WHO